ΣΑΣ ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΑΣ ΜΠΛΟΚ

ΣΑΣ   ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΑΣ  ΜΠΛΟΚ
ΣΑΣ ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΑΣ ΜΠΛΟΚ

Δευτέρα 6 Ιουλίου 2020

Η αρχαία Αλυζία ( Αλυζεία, Αλυττία)






Ευθύμιος Αδάμης
Αλυζία (Επειδή αξίζει σύντομα να τη μάθουμε)

Η αρχαία Αλυζία ( Αλυζεία, Αλυττία) αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες ακαρνανικές πολιτείες που η παρουσία της μαρτυρείται από πολλές πηγές.
Ιδρυτής της πόλης φέρεται ο Αλυζέας(και Αλιζέας), αδελφός της Πηνελόπης και γιος του Ικάριου. Ο Ικάριος με τον αδελφό του Τυνδάρεω (πατέρα της ωραίας Ελένης και της Κλυταιμνήστρας ) διωγμένοι από την Σπάρτη ήρθαν κοντά στον Οινέα της Καλυδώνας(ή στον Θέστιο, της Πλευρώνας) όπου τους προσφέρθηκε φιλοξενία, ενώ ο βασιλιάς τους αξιοποίησε στον πόλεμο κατά των Κουρητών με συνέπεια την κατάκτηση των εδαφών πέρα του Αχελώου… Μετά την επιτυχημένη παρουσία τους στην Αιτωλία ο Ηρακλής τους βοήθησε να επιστρέψουν στην Σπάρτη, στο θρόνο (όπως και έγινε) όμως διατήρησαν στενές σχέσεις με την Αιτωλία αφού ο Τυνδάρεως παντρεύτηκε την Λήδα, κόρη του Θέστιου. Η παράδοση ήθελε ο Ικάριος να μην φεύγει από την Αιτωλία, αλλά να παντρεύεται την Πολυκάστη, μαζί της ν’ αποκτάει τον Αλιζέα, την Πηνελόπη και τον Λευκάδιο και ν’ αποκτάει βασίλειο στην Ακαρνανία. Έτσι κατά τους μύθους ο διαγωνισμός των μνηστήρων για την απόκτηση της Πηνελόπης (αγώνισμα δρόμου) δεν έγινε στη Σπάρτη, αλλά στην Ακαρνανία, όπου διέμενε μόνιμα ο πεθερός του Οδυσσέα, γι’ αυτό και του παραχωρεί, ως γαμήλιο δώρο, μέρος του βασιλείου του, πιθανόν την Αιγίλιπα, την οποία προσάρτησε στο βασίλειο της Ιθάκης… Μάλιστα έχει ιδιαίτερη σημασία η παρατήρηση του Αριστοτέλη για την επίσκεψη του Τηλέμαχου στη Σπάρτη (Οδύσσεια). Αυτός εύστοχα παρατηρεί ότι κατά την μακρά παραμονή του νεαρού Τηλέμαχου στη Σπάρτη, στο παλάτι του Μενελάου, δεν αναφέρεται πως ο νεαρός διάδοχος πήγε και στο παλάτι του Ικάριου, να επισκεφτεί τον παππού του. Ο λόγος είναι ότι εκείνος ποτέ δεν ζούσε στη Σπάρτη….
Η πόλη κατείχε σημαντική γεωγραφική θέση στις θαλάσσιες επικοινωνίες (θαλάσσιο εμπόριο) προς τη δύση, δρόμους που από παλιά ήλεγχε η Κόρινθος, όμως στα μέσα του 5ου αι τα πράγματα αλλάζουν. Ο Θουκυδίδης αναφέρει(7.31) ότι κατά την Σικελική εκστρατεία ο στρατηγός Δημοσθένης στάθμευσε εκεί και είναι γεγονός ότι η πόλη, πλέον, περνάει στην επιρροή της Αθήνας, δημιουργώντας στενούς δεσμούς μαζί της, ώστε ν’ αποτελέσει σταθερό σύμμαχο της και πύλη προς τη δύση. Μάλιστα το 374 π. Χ, έγινε νικηφόρα ναυμαχία ανάμεσα σε 60 αθηναϊκά καράβια, υπό τον Τιµόθεο και 55 Σπαρτιατικά, υπό τον Νικόλοχο, και οι Αθηναίοι έστησαν τρόπαιο στην Αλυζία.
Ο πληθυσμός της άγγιζε κατά τον Κικέρωνα τις 30.000 κατοίκους και όπως φαίνεται το παλαιό φράγμα του χειμάρρου στον Βάρνακα (στην θέση «Γλώσσες») σχετίζεται με το παρελθόν και τη δυναμική της. Η Αλυζία, όπως κάθε ευημερούσα πόλη, είχε οχύρωση με δυνατά τείχη, ακρόπολη, λιμάνι με ναυπηγείο, λουτρά, παλαίστρα, δημόσια κτήρια και ιερά που ήταν διακοσμημένα με έργα τέχνης. Οι κάτοικοι για την διακόσμηση της πόλης κάλεσαν διάσημους γλύπτες όπως τον Λύσιππο ο οποίος φιλοτέχνησε τους «12 άθλους του Ηρακλή», δηλαδή 12 συμπλέγματα που τοποθετήθηκαν κατά τον Στράβωνα (Χ 459) στο λιμάνι του Ηρακλέους όπου υπήρχε και τέμενος για τον Ηρακλή, τα οποία αργότερα μεταφέρθηκαν στη Ρώμη «… καθ' ην εστί λιμήν Ηρακλέους ιερός και τέμενος εξ ου τους, έργα Λυσίππου, μετήνεγκεν εις Ρώμην των ηγεμόνων …». Αυτά βρίσκονταν τοποθετημένα στη σημερινή θέση «Βούλκος», ενώ άλλα έργα του Λυσίππου κοσμούσαν το ναό του Απόλλωνα (Καρνείου), ίσως και της Αρτέμιδας και είναι πιθανόν ότι στον Λύσιππο ανήκαν τα ανάγλυφα στην ακρόπολη!
Η πόλη έκοψε νόμισμα δικό της (με τον Πήγασο, αλλά και με την κεφαλή του Ηρακλή) ενώ ερημώθηκε στα ρωμαϊκά χρόνια μετά την δημιουργία της Νικόπολης.
Η Αλυζία λόγω των ορατών καταλοίπων προκάλεσε νωρίς το ενδιαφέρον των περιηγητών (Leake) και των αρχαιολόγων, έτσι ανασκάφηκε από τον Ρωμαίο ( θέση του ιερού του Ηρακλή και χώρος του λιμανιού), όπως επίσης από τον Κολόνα (στο Αρχοντοχώρι, ναός της Αρτέμιδας («Δρυμώνας»)) μάλιστα σύμφωνα με τα αρχαιολογικά κατάλοιπα η πόλη εκτείνονταν σε μεγάλη έκταση αν υπολογίσουμε ότι η ακρόπολη βρισκόταν τόσο ψηλά ενώ ο ιστός της απλωνόταν χαμηλότερα στην Κανδήλα (Κάτω Κανδήλα) και στη συνέχεια κατέβαινε μέχρι τη θάλασσα στο λιμάνι και στο ναυπηγείο στις θέσεις "Βούλκος Καμηλαύκας" και "Βούλκος Σχασμάδας".
Ο επισκέπτης μπορεί να δει την ακρόπολη με τις ανάγλυφες μορφές πάνω στους βράχους, το τείχος της πόλης που φτάνει μέχρι την παραλία, κοντά στο Μύτικα, επίσης τη βυθισμένη αποβάθρα, " τμήματα" από το ηρώο του Ηρακλή….
Η Αλυζία λοιπόν βρίσκεται ξεχασμένη, χωρίς επισκέπτες, παραδομένη στη φθορά του χρόνου....

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου